Motyw pustyni w biblijnych dziejach Ludu Bożego

Na ogół pustynia kojarzy się nam z piaszczystą powierzchnią, płaską lub pagórkowatą, czasem górzystą. W Polsce takie krajobrazy występują na wydmach nadmorskich w pobliżu Łeby, dawniej piaszczystą równiną była również Pustynia Błędowska leżąca między miejscowościami położonymi niedaleko Dąbrowy Górniczej a Kluczami, obecnie w dużej części zarośnięta. Podczas okupacji niemieckiej był to poligon niemieckich oddziałów, które miały walczyć w Afryce.

Dla autorów biblijnych pustynia to przede wszystkim spalone słońcem tereny, które my określilibyśmy raczej jako step, teren niezamieszkały albo stanowiący obszar przemieszczania się koczowników z ich stadami.

W dziejach Izraela szczególną rolę odegrała czterdziestoletnia wędrówka przez pustynię na półwyspie Synaj i na wschód od Morza Martwego i Jordanu. Tora – Pięcioksiąg Mojżesza, stanowiącą podstawową część Biblii Hebrajskiej; jedyną jaką w czasach Chrystusa uznawali saduceusze, w większej części odnosi się do tego okresu. Poza Księgą Rodzaju opisuje rozwój Izraela w Egipcie, wyjście z tego kraju i czas wędrówki, podczas której Izrael doświadczał Bożej pomocy, otrzymał od Boga prawo, pod wpływem Jego natchnienia zorganizował kult, ale też często odwracał się od Niego, nie ufał w Jego stałą pomoc, a nawet sprawował fałszywy kult złotego cielca lub bóstw pogańskich. Okres spędzony na pustyni to jakby opowieść założycielska ukazująca początki Izraela, czas kształtowania się narodu, kiedy wytworzyło się to, co najważniejsze dla jego tożsamości.