Dzieła wszystkie

W historii chrześcijaństwa jest wiele postaci kobiet, które jaśniały świętością życia i wywarły wielki wpływ na losy całych pokoleń. Były wśród nich święte dziewice i męczennice jak Katarzyna z Aleksandrii, Agata, Agnieszka, Cecylia czy Łucja, ale także święte matki i wdowy jak Helena, Monika czy Paula.

Niektóre z tych wybitnych świętych kobiet, zwłaszcza w okresie późnego średniowiecza i w następnych epokach, pozostawiły po sobie pisma o charakterze mistycznym, które były chętnie czytane i przynosiły obfite owoce we wspólnocie kościelnej. Oto  niektóre z nich: Hildegarda z Bingen (1098–1179), Klara z Asyżu (1193–1253), Aniela z Foligno (1248–1309), Brygida (1303–1373), Katarzyna ze Sieny (1347–1380).

Wśród nich należy umieścić także Kamilę Baptystę Varano (1458–1524), której życie jest świadectwem świętości, nawet jeśli z powodu niewielu cudów dokonujących się za jej przyczyną nie stała się tak popularna jak inni święci. Bez wątpienia była i jest nadal duchową nauczycielką za pośrednictwem swoich pism, aż do połowy ubiegłego wieku prawie nieznanych, nawet wielu specjalistom z duchowości poza kręgiem franciszkańskim, a często niestety również w tym kręgu, choć czytali je niektórzy badacze literatury.

Od XVII do XIX w. zostały opublikowane częściowo lub w całości niektóre jej dzieła, lecz dopiero Giacomo Boccanera (1911–2004) dokonał obszernych badań manuskryptów i starodruków zawierających dzieła klaryski z Camerino. Wyniki tych badań zawarł w pracy doktorskiej napisanej pod kierunkiem prof. Natalino Sapegno ok. 1940 r. i wydanej pt. Biografia e scritti della B. Camilla-Battista da Varano, clarissa di Camerino (1458–1524) (Roma 1957).

Po przetłumaczeniu na język polski duchowej spuścizny prawie nieznanej średniowiecznej mistyczki niemieckiej, głębiej uświadomiłem sobie wielkie bogactwo, jakie zawierają pisma osób obdarzonych nadzwyczajnymi darami, przeżyciami i poznaniem pochodzącym bezpośrednio od Boga.

W roku 2010, uczestnicząc na placu św. Piotra w uroczystości kanonizacji nowych świętych, zwróciłem szczególną uwagę na św. Kamilę Baptystę Varano (1458–1524), klaryskę z Camerino, której Pan Jezus objawił swe cierpienia duchowe. Fakt, że akurat teraz Kościół ogłosił ją świętą, z pewnością nie jest przypadkowy; myślę, że ma ona dla ludzi naszych czasów ważne przesłanie. Jakie?

Kamila była nieślubnym dzieckiem – renesansową księżniczką, dumną, lubiącą zabawy i rozrywki, traktującą religię dość powierzchownie. A jednak Bóg zdołał ją do siebie przyciągnąć dzięki wspaniałej posłudze franciszkańskich kaznodziejów i spowiedników oraz dzięki szczerości i wierności Kamili raz podjętemu zobowiązaniu. Fakt, że z biegiem czasu – dzięki łasce Bożej i przyjmowanym z wiarą różnym trudnym doświadczeniom – ta klaryska, z różańcem w ręku i stale rozważająca Mękę Chrystusa, sama stała się mistrzynią w duchowej wędrówce (o czym dobitnie świadczą jej pisma), a w końcu doszła do świętości, pokazuje, że także dla ludzi naszego pokolenia jest możliwe duchowe wzrastanie i osiągnięcie świętości.

Teraz więc, wdzięczny wszystkim, którzy na różne sposoby pomogli mi w realizacji tego przedsięwzięcia, z radością oddaję w ręce czytelników polskie wydanie wszystkich pism św. Kamili Baptysty Varano, z nadzieją, że będzie ono pożywnym pokarmem duchowym i pomocą w coraz głębszym poznawaniu i odwzajemnianiu miłości Chrystusa.

Polikarp Jan Nowak OFM